معنی قدک

Buckram

قدک کت بلند بدون یقه

قدک. [ق َ دَ] (اِ) جامه ٔ رنگین ورای ابریشمین:
به زیر چرخ ز سرکوب قد دشمن تو
بود به رنگ قدک در دکانچه ٔ دقاق.
میرزا طاهر وحید (از آنندراج).

ندافی. [] (اِ) در بیت زیر معنی نوعی پارچه میدهد:
قلمی فوطه و کرباس و ندافی و قدک
یقلق و طاقیه و موزه و کفش و دستار.
نظام قاری (دیوان ص 15).

لعلی. [ل َ] (اِخ) از شعرا و علمای عثمانی در قرن نهم و از مردم استانبول. این بیت او راست:
ای کو کل اولمغه سر دفتر ارباب نظر
دقت ایت هر ورق او ستنه قدک دال اولسون.
(قاموس الاعلام ترکی).

کدینه. [ک ُ ن َ / ن ِ] (اِ) بمعنی کدین است که چوب گازران و دقاقان باشد. (برهان) (از آنندراج). کدنگ. (ناظم الاطباء):
به کلبتینم اگر سر جدا کنی چون شمع
نکوبد آهن سرد طمع کدینه ٔ من.
خاقانی.
هرکه میخ و کدینه پیش نهاد
کنده بر دست و پای خویش نهاد.
نظامی.
جامه چون در توله است از قنطره
در کدینه گشت پاره یکسره.
نظام قاری (دیوان ص 24).
- کدینه ٔ گرز، گرز کدینه. چوب گازران:
بر هرکه زدی کدینه ٔ گرز
بشکستی اگرچه بودی البرز.
نظامی.
رجوع به گرز کدینه شود.
- گرز کدینه، کدینه ٔ گرز. چوب گازران:
برآهیخت گرزی کدینه برخت
بزد بر قدک تا که شد لخت لخت.
نظام قاری (دیوان ص 190).
از گرز کدینه یا ساقیان قدک و صوفک فروکوفتند، چنانکه فغانشان به ملأاعلا رسید. (نظام قاری ص 151). رجوع به کدینه ٔ گرز شود.

بشت. [ب ِ / ب ُ] (ع اِ) پارچه ٔ پشمین قهوه ای برنگ طبیعی پشم که بمصرف تهیه ٔ لباس روستاییان و زنان میرسد. قدک اعراب بادیه که تا پایین ساق آید و زمانیکه بسیار طویل باشد بنام «زبون » خوانده میشود. ج، بُشوت. و البسه الخولی بشتا قصرا ازرق الی رکبتیه و علیه بشت. (دزی ج 1 ص 88). || عبا یا عبای گشاد یا قطیفه ای که چون عبا بر دوش اندازند. (دزی ج 1 ص 88).

قلمی. [ق َ ل َ] (ص نسبی) منسوب به قلم.
- بادنجان قلمی.
- شوره ٔ قلمی، شوره ٔ مانند قلم. (ناظم الاطباء).
- دماغ قلمی، باریک چون قلم.
|| نوشته شده با قلم و تحریر شده. (ناظم الاطباء). خطی، مقابل چاپی.
- قلمی شدن و قلمی فرمودن، تحریر شدن و تحریر فرمودن. (از ناظم الاطباء).
|| قلمکار. قسمی از برد که مخطط باشد به خطوط راست. (آنندراج) (غیاث اللغات):
که داد این قلمی را فراز بوقلمون
که نقشش آمده هردم ز مخفیی بظهور.
نظام قاری (دیوان ص 32).
ملاف با قلمی ای لباس آژیده
بروی کار چو افتاد بخیه ات یکسر.
نظام قاری (دیوان ص 15).
قلمی فوطه و کرباس و ندافی و قدک
یقلق و طاقیه و موزه و کفش و دستار.
نظام قاری (دیوان ص 15).

جامۀ کرباسی رنگ‌کرده،
کرباس آبی یا نیلی‌رنگ،

جامع کرباسی

قدک

قدک

قدک

(قَ دَ) (اِ.) جامه کرباسی که آن را با نیل رنگ کرده باشند.

نادرست نویسی غدک گدک جامه ی رنگین بیشتر آبی رنگ (اسم) جامه کرباس رنگین پارچه غیر ابریشمی ملون.

قدک

124