معنی لغ

لغ. [ل َغ غ / ل َ] (ص) لق. نامحکم. نااستوار. چیزی جنبان در جای خود که بایستی استوار باشد. نااستوار که در جای خویش جنبد. جنبان بر جای خویش.
- پیچ و مهره ٔ لغ، نااستوار و نامحکم.
- دندانهای لغ، اسنان مترهله.
- دندانی لغ، دندانی جنبان.
|| تخم لغ یا تخم مرغ لغ؛ فاسدشده و گندیده. لق. (آنندراج). که برای فساد یا نزدیکی به فساد چون جنبانند، سپیده و زرده جنبد و آواز کند.
- تخم لغ در دهان کسی شکستن، بر نکته ای که نه بر مصلحت دیگران است وی را آگاه ساختن. بدو وعده ای کردن که وفای آن دیر کشد و او پیوسته مطالبه کند.
- دهن لغ، آنکه راز نگاه داشتن نتواند.
|| صحرای خشک بی علف. دغ. بیابان خشک بی گیاه. || صاف. بی موی. (برهان). || شاید صورتی از دغ و لخ، لخت و لوت و روت به معنی عور و برهنه و عریان باشد:
چونکه زن را دید لغ کرد اشتلم
همچو آهن گشت و نداد ایچ خم.
رودکی.
(این شعر گمان میکنم از سندبادنامه حکایت شاهزاده ٔ فربی و کلان و زن دلاک باشد). رجوع به لج و لخ و دغ شود.

لغ شدن. [ل َ ش ُ دَ] (مص مرکب) بر جای خود جنبیدن.
- لغ شدن تخم مرغ و میخ کوفته و هندوانه و جز آن، جنبیدن و گاه جنبانیدن آواز دادن آن.
- لغ شدن دندان، جنبان شدن آن. سست شدن ریشه ٔ آن و جنبیدن با محرکی.

دهان لغ. [دَ ل َ] (ص مرکب) دهان لق. مذیاع. آنکه راز نگاه داشتن نتواند. دهن دریده. (یادداشت مؤلف).

دهن لغ. [دَ هََ ل َ] (ص مرکب) یا دهن لق. ذعذاع. آنکه اسرار خود یا دیگران را عادتاً بازگوید. که سخن نگاه ندارد. که راز نگاهدار نباشد. (یادداشت مؤلف). || که یاوه بسیارگوید. (یادداشت مؤلف). || که دشنام بسیار دهد. (یادداشت مؤلف). و رجوع به دهن دریده شود.

لغ و پغ. [ل َغ ْ غ ُ پ َ] (ص مرکب، از اتباع) از اتباع است. رجوع به لغ شود.

صدای حرکت مایع در ظرف

بدون موی

تخم مرغ گندیده

صحرای خشک

بدون موی، صحرای خشک، تخم مرغ گندیده

(اسم) آواز از سویی بسویی رفتن یعنی چنانکه هندوانه فاسد هنگامی که آنرا حرکت دهند و آواز آب در شکم یا آواز آب در مشک چون آنرا بجنبانند.

نامحکم، نا استوار، فاسد شده و گندیده

سر بی‌موی،
صحرای خشک و بی‌علف،

زمینی که در آن علف و گیاه نروید، بیابان خشک بی گیاه، بی موی. [خوانش: (لَ) (ص.)]

(لِ) (ص.) لخت، برهنه.

1030