معنی قحط

قحط.[ق َ ح ِ] (ع ص) سخت. شدید: عام قحط؛ سال سخت. ضرب قحط؛ زدن سخت و شدید. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء).

قحط. [ق ُ] (ع اِ) یک نوع ماهی است. (ناظم الاطباء).

قحط. [ق َ] (ع اِ) ضربت سخت. (ناظم الاطباء) (آنندراج) (منتهی الارب). || خشک سال. (منتهی الارب) (فرهنگ نظام) (آنندراج) (ناظم الاطباء). || (اِمص) نایابی و کم یابی چیزی را مجازاً گویند. (فرهنگ نظام) (آنندراج). تنگی و کم یابی. || بی حاصلی. || بی ثمری. گرانی و سختی و بی بارانی و خشک سالی. مجاعه. (ناظم الاطباء):
باران همت تو گسست از زمانه قحط
باد سعادت تو ببرد از جهان شقا.
امیر معزی (از آنندراج).
چو یوسف نیست کز قحطم رهاند
مرا چه ابن یامین چه یهودا.
خاقانی.
شروان وبای ظلم گرفته است و قحط عدل
انصاف تاج بخش کیان میزبان ماست.
خاقانی.
مرا دل گفت کنج فقر داری در جهان منگر
نعیم مصر دیده کس چه باید قحط کنعانش.
خاقانی.
قحط جود است آبروی خود نمی باید فروخت
باده و گل از بهای خرقه می باید خرید.
حافظ.
حسن بهر عشقبازان قحط نیست
هر که شمعی دارد از پروانه است.
محمدسلیم (از آنندراج).
|| (ص) کمیاب. || بی حاصل. بی ثمر. (ناظم الاطباء). || (مص) بند آمدن. خشک سال شدن. گویند: قحط المطر قحطاً وقحوطاً؛ بند آمد باران. قحط العام، خشک سال شد. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). || بازایستادن باران و تری از هوا. (منتهی الارب). و این از باب فتح است. || و قحط الناس قحطاً و قحوطاً؛ قحطزده گردیدند مردم و این از سمع است. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء).

قحط. [ق ُ] (ع اِ) گیاهی است. (منتهی الارب).

قحط شدن. [ق َ ش ُ دَ] (مص مرکب) کمیاب شدن. || مفقود گشتن. (ناظم الاطباء).

خشک‌سالی، قحطی،
نایابی خواربار،
(صفت) [عامیانه] نایاب،
* قحط‌وغلا: خشک‌سالی، نایابی، و گرانی خواربار،

زمانی که در آن قحط و غلا باشد: سال قحط‌ناک،

نایاب

قَحط، نیامدن باران که موجب خشکسالی گردد، در فارسی گاهی با اضافه کردن «ی» به معنای کمبود شدید و نایابی نیز بکار می رود،

قَحِط، خشک و بدون باران، عامٌ قَحِط: سالی خشک و بدون باران، سال قحطی و خشکسالی،

غاز زار (اسم) جایی که قحط زده است قحط زده.

خشکسال، ضرب، سخت، بی ثمری، کم یابی، نایابی و بی چیزی، بی حاصلی، گرانی و سختی

کمبود مرد (مصدر) کمیابی مردان کار و علم و ادب قحط رجال.

خشکسالی، بی - حاصلی، نایابی. [خوانش: (قَ) [ع.] (اِمص.)]

تنگسالی، جدب، خشک‌سالی، غلا، تنگی، نایاب

117