معنی مردافکن

مردافکن. [م َ اَ ک َ](نف مرکب) که مرد را به زمین افکند. که مرد را به خاک اندازد:
رایضان کرگان به زین آرند
گر چه توسن بوند و مردافکن.
فرخی(دیوان ص 324).
|| پهلوان قوی پنجه ٔ دلیر که مردان را در نبرد شکست دهد:
تژاوم بود نام و مردافکنم
سر شیر جنگی ز تن برکنم.
فردوسی.
پسندآمد و گفت اینت سپاه
سواران مردافکن و رزمخواه.
فردوسی.
ز درگاه کاموس برخاست غو
که او بود مردافکن و پیشرو.
فردوسی(شاهنامه ج 2 ص 821).
به لشکر چنین گفت قنطال روس
که مردافکنان را چه باک از عروس.
نظامی.
|| که مرد را سست کند و از پا درآورد:
بفکن سپر چو تیغ برآهخت
غره مشو به لابه ٔ مردافکنش.
ناصرخسرو.
لیکن این نیست روا کز تو همی خواهد
این تن کاهل بی حاصل مردافکن.
ناصرخسرو.
- می مردافکن، باده ٔ قوی و گیرنده، که می خواره را مست کند و از پا درآورد:
چنین که جام می لعل اوست مردافکن
در این زمانه کسی نیست مرد میدانش.
سلمان.
شراب تلخ می خواهم که مردافکن بود زورش
که تا لختی برآسایم ز دنیا و شر و شورش.
حافظ.
در شیشه ٔ گردون نیست کیفیت چشم او
کاین باده ٔ مردافکن مینای دگر دارد.
صائب(از آنندراج).

مردافکنی. [م َ اَ ک َ](حامص مرکب) عمل مردافکن. || بهادری. شجاعت. قوی پنجگی. دلیری:
چند کنی دعوی مردافکنی
کم زن و کم زن که کم از یک زنی.
نظامی.
نمایند مردی و مردافکنی.
نظامی.
و رجوع به مردافکن شود.

مرداوژن. [م َ اَ ژَ](نف مرکب) مردافکن. شجاع. بهادر. پهلوان. رجوع به مردافکن شود:
زره پوش خفتند مرداوژنان
که بستر بود خوابگاه زنان.
سعدی.
تو در پنجه ٔ شیر مرداوژنی
چه سودت کند پنجه ٔ آهنی.
سعدی.

پهلوان افکن. [پ َ ل َ / ل ِ اَ ک َ] (نف مرکب) که پهلوان افکند. قوی. زورمند. مردافکن.

مردانداز. [م َ اَ](نف مرکب) مردافکن. قوی. پرزور:
باده ای بود سخت مردانداز
شد حسابی ضرورت از آغاز.
اوحدی(جام جم ص 37).

مردآزما. [م َ](نف مرکب) کنایه از قوی و پرزور. مردافکن.(آنندراج):
دور قدح به مرکز لامی شود تمام
در محفلی که ساغر مردآزما زنند.
صائب(از آنندراج).

Virile

آن‌که مردان قوی را بر ‌زمین می‌زند، قوی، پرزور،

افکندن
افکننده (در ترکیب با کلمۀ دیگر): پرتوافکن، سنگ‌افکن، شیرافکن، مردافکن،

مردافکن: ببر گُردافکن است و شیرشکار / شیر مرداوژن است و ببرشکر (مسعودسعد: ۲۱۸)،

بسیار نیرومند

مردافکن

بسیارقوی، پرزور، زورمند، مرداوژن، گیرا

پسرانه، آن که مردان را به زمین می زند و شکست می دهد، قوی و زورمند، نام یکی از بزرگان ایران

رضا صفایی

غمزه مردافکن

395