معنی تاج

تاج. (اِخ) (الَ...) کتاب التاج (تاگ نامک) کتابی از ایرانیان قدیم که آنرا بعربی ترجمه کرده اند (ابن الندیم). کتاب التاج فی سیره انوشیروان نام کتابی است که ابن المقفع از فارسی بعربی نقل کرده است. || کتابی است مبنی بر مناقب و مآثر آل بویه که ابواسحاق ابراهیم بن هلال مشهور بصابی بنام عضدالدوله تصنیف کرد. رجوع به حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 427 شود.در تاریخ بیهقی نام این کتاب «کتاب تاجی » ذکر شده است:... و آن قصه دراز است و در اخبار آل بویه بیامده در کتاب تاجی که ابواسحاق دبیر ساخته است. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 191)... و آن نمود که در کتاب تاجی بواسحاق صابی برانده است. (تاریخ بیهقی چ فیاض ص 380).

تاج. (اِخ) رجوع به محمد صدر علاء شود.

تاج. (اِخ) (الَ...) نام سرایی است مشهور و عالی قدر و وسیع به بغداد از سراهای بزرگ خلافت. نخستین کس که آن را بنانهاد و بدین نام خواند امیرالمؤمنین المعتضد بود و آن در ایام وی بپایان نرسید و پسرش مکتفی آنرا تمام کرد... رجوع به معجم البلدان شود. مجلسی بود چون رواق در دارالخلافه ٔ بغداد واقع بر ستونهای مرمری و دارای پنج طاق بین هر دو طاق پنج ستون است که چهار ستون در اطراف و ستون پنجمی در وسط در غایت بلندیست و آن در ساحل دجله واقع و بر روی قناتی که از زیر آن آب جاری میشد، قرار داشت آب مزبور از آنجا بیش از 70 ذرع دور میشد و این کاخ اکنون از بنای معتضد باقی است. بنای مذکور منهدم گردید و سپس بنای کنونی را بر فراز آن بنا کردند. در پشت این بنا بنای معروف به دارالشاطبه واقع است بدانجا اطاقی است که خلفا برای بیعت در آن می نشستند و دارای غرفه ای بود که به صحنی بزرگ باز میشد که مردم درآن برای بیعت جمع می شدند. (مراصد الاطلاع)... معتضد باﷲ به عمارت علاقه داشت بنای قصری را بر جانب شرقی بغداد شروع کرد و آن را «قصرالتاج » نامید ولی این قصر در روزگار وی بپایان نرسید و فرزندش المکتفی آنرا پایان داد، در همان مکان قصری بود که جعفر برمکی آنرا ساخته و سپس حسن بن سهل در آن سکونت گزیده بود از این رو قصر حسنی نامیده شد هنگامی که المعتضد بخلافت رسید (سنه ٔ 279 هَ. ق.) بر ساختمان قصر افزود و آنرا بزرگ و وسیع گردانید و اطرافش را حصاری گرفت و منازل بسیاری برگرداگرد آن بساخت و از صحرا قطعه ای را بدان ضمیمه کرد و میدانی بساخت و چون بنای قصرالتاج را آغاز کرد شروع بنا مصادف با حمله ٔ او به شهر آمد شد وهنگام بازگشت مشاهده ٔ دودی بر بالای قصر، او را ناخوش آمد پس بفرمود تا بر دو میلی آن کاخ قصری بنام قصرالثریا بنا کردند...» (تاریخ التمدن الاسلامی چ جرجی زیدان ج 5 ص 93- 94). نام کاخ بزرگ و بسیار مشهوریست در بغداد که معتضد باﷲ از خلفای عباسی بانی آن بود و پسرش مکتفی باﷲ آن را باتمام رسانید در همین محل قبلاً کاخی مسمی بقصر برمکی وجود داشته که بدست مأمون خلیفه افتاد، و وی یک سلسله ابنیه ٔ دیگر بر آن اضافه کرد بیک محله تبدیل و به «مأمونیه » موسوم ساخت، بعدها خلیفه معتمد علی اﷲ تزیینات و تکلفاتی در آن بکرد، و عاقبت معتضد باﷲ ابنیه ٔ واقعه ٔ در گرداگرد وی راویران و تبدیل بباغها و تفرج گاهها نمود، و بنای خودکاخ را هم تجدید و موسوم به «تاج » ساخت و بعد پسرش بتکمیل و تزیین آن پرداخت پس به سال 549 هَ. ق. بر اثر صاعقه دوچار حریق گردید و سپس تعمیرش کردند اما شکوه اولی آن زایل شده بود و بالاخره در حمله ٔ مغولان به بغداد به ویرانه مبدل گشت. (قاموس الاعلام ترکی).

تاج. (اِخ) (الَ...) اسماعیل بن ابراهیم بن قریش المخزومی المصری محدث. وی از جعفر الهمدانی و ابن المقیر روایت کند و در رجب سال 694 هَ. ق. در گذشت. رجوع به کتاب حسن المحاضره فی اخبار مصر و القاهره ج 1 ص 176 شود.

تاج. (الَ...) (اِخ) ابن السباعی خازن المستنصریه، وی یکی از مشاهیر دوران الحاکم بامراﷲ بود. رجوع به تاریخ خلفاء ص 321 شود.

تاج. (اِخ) (الَ...) ابن میسر المورخ. وی از مشاهیر زمان الحاکم بامراﷲ بوده. رجوع به تاریخ خلفاء ص 321 شود.

تاج. (اِخ) (الَ...) ابن الفرکاح. وی یکی از مشاهیر دوران خلیفه ٔ الحاکم بامراﷲ بود. رجوع به تاریخ خلفاء ص 321 شود.

تاج. (اِخ) در تاریخ حمزه ٔ اصفهانی نام یکی از اجداد جودرز (گودرز) است رجوع به تاریخ سیستان چ بهار ص 35 شود.

تاج. (اِخ) (الَ...) کتاب التاج فی اخلاق الملوک تألیف ابی عثمان عمروبن بحرالجاحظ و آن کتابی است در آداب و اخلاق پادشاهان در مطبعه ٔ دارالکتب مصریه بتصحیح احمد زکی پاشا بطبع رسیده است. (معجم المطبوعات ج 1 ستون 667) و ترجمه فارسی آن نیز از طرف کمیسیون معارف بطبع رسیده است.

تاج. (اِخ) نام یکی از قلاع اسمعیلیه که بدست هولاکوخان در سال 650 هَ. ق. ویران گشت:... در سلخ شوال سنه ٔ خمسین و ستمائه بیرون رفت ودر خدمت هولاکوخان ایلی و مطاوعت نمود هولاکوخان بفرمود تا قلاع ملاحده خراب کردند در مدت یکماه قرب پنجاه قلعه ٔ حصین چون الموت و... و تاج و... مسخر شد و خراب گردانید. (تاریخ گزیده چ ادوارد برون ج 1 ص 527).

تاج. (اِخ) تاجو نام بزرگترین رود شبه جزیره ٔ ایبریا یعنی دوکشور اسپانیول و پرتقال است، از کوه سیرافلیپوی واقع درطرف شمال شرقی اسپانیا سرچشمه گرفته، اول بشمال غربی و بعد بجنوب غربی و بالاخره بسمت مغرب روان شود و آنگاه از طرف سفلی لیسبون وارد اقیانوس اطلس میگردد، و طول مجرایش به 760 هزار گز میرسد و 560 گز آن در خاک اسپانیا واقع است و شعبی دارد، از طرف راست انهار: گالو، تایونه، چارانه، وادی الرمل، البرکه، تیتار، و آلاکون از طرف چپ: وادی ایله آلگودور، و سالون، در خاک پرتقال از راست: پونسول اوقره زه، وزرزه و ازطرف چپ دو نهر «زاتارس » و «کالکه » نزدیک بمصبی، برود تاج وارد گردد، شعرای اسپانیول وادی تاج را با اشعار دلاویز خود بسیار ستوده اند ولی با این وصف اکثر نقاط آن سنگلاخ و بیابان است، در سواحل این رود بلادو قصبات بسیار واقع است که عمده ٔ آنها از این قرار است: آرانیوئز تالاویره، دلارینه، بوئنته، دل آرزو، بیسپو، القنطره و در پرتقال بلاد و قصبات: ویلاولها آبرانتس، شنتریم و لیسبون. در میاه این رود مقداری ریزه ٔ زریافت شود، و مصبش وسیع و دلکش و باندازه ٔ خلیجی پهناورو شبیه به بغاز استانبول میباشد و تاقصبه ٔ آبرانتس برای سیرسفائن صلاحیت دارد. (از قاموس الاعلام ترکی).

تاج. (اِخ) (الَ...) ابن بنت الاعز. از مشاهیر دوران خلیفه الحاکم بامراﷲ. سیوطی نام ویرا در ذیل احوال الحاکم بامراﷲ بدینسان آرد: در سال 663 هَ. ق. در کشور مصر داوری قضات چهارگانه تجدید شد و از هر یک از مذاهب اربعه یک قاضی تعیین شد و سبب آن بود که قاضی تاج الدین بنت الاعز از اجرای بسیاری احکام سرباز زد و امورتعطیل شد و تنها شافعیان در اموال ایتام و امور بیت المال رسیدگی می کردند... (تاریخ خلفاء سیوطی ص 319)

کلاه جواهرنشان که پادشاهان بر سر گذارند، افسر، دیهیم، بساک، گرزن،
جقۀ جواهرنشان که جلو کلاه بزنند،
(زیست‌شناسی) برآمدگی کوچکی از پَر یا گوشت بر سر بعضی پرندگان، مانند هدهد و خروس،

دیهیم، کلاه جواهرنشان، کلاه شاهان

افسر و دیهیم، جغه، اکلیل، کلاه جواهرنشان، کلاه شاهان

افسر و دیهیم

افسر و دیهیم، جغه، اکلیل

کلاه جواهرنشان

کلاه شاهان

دیهیم

جغه

افسر، دیهیم، کلاه، کلیل، گرزن، جیفه

Circlet, Diadem, Tiara

taç, ibibik

زمان جفت گیری مرال ها، تند و تیز

کلاه جواهر نشان که سلاطین بر سر میگذارند

تاج , فرق سر , بالا ی هرچیزی , حد کمال , تاج دندان , تاج گذاری کردن , پوشاندن (دندان باطلا وغیره) , تارک , کلا ه پادشاهی (در ایران قدیم) , تاچ پادشاهی , تاچ پاپ , تاج یاکلا ه

تاج، قلوسه، قمه

اگر بیند بر سر وی تاج نهاد، دلیل که او از پادشاه، کامروائی رسد. اگر بیند پادشاه تاج به وی داد و او بر سر نهاد، دلیل که زن توانگر خوبروی بخواهد و از او کام دل و داد یابد. اگر بیند تاج از سر او بیفتاد و بشکست، دلیل که زن را طلاق دهد. اگر کسی بیند تاج از سر وی برگرفته شد، دلیل که زن از وی جدا شود. اگر بیند تاج از سر وی بیفتاد و بشکست، دلیل که زن او بمیرد، یا کسی از اهل بیت او بمیرد و از دنیا رحلت کند. - اب‍راه‍ی‍م‌ ب‍ن‌ ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌ ک‍رم‍ان‍ی

اگر زنی دید تاج بر سر دارد و شوهر ندارد، دلیل که شوهر کند. اگر شوهر دارد، دلیل که بر زنان مهتر شود. اگر زنی دید تاج از سر او گرفتند، دلیل که شوهر او زنی خواهد یا شوهر او را طلاق دهد. اگر دید تاج مرصع به گوهرها بر سر پادشاه نهاد، دلیل که قریب پادشاه است و جاه و حرمت وی را حاصل شود. - امام جعفر صادق علیه السلام

تاج در خواب دیدن، پادشاه راملک ولایت است و زنان را شوهر و مردم عامه را نیکوئی حال. اگر بیند بر سر تاج داشت از زر و مرصع، دلیل که قدری بلند و منزلتی عظیم یابد، ولیکن در دین و راه شریعت ضعیف است. اگر این خواب را زنی دید، دلیل که شوهری کند صاحب حشمت و جاه در شغل دنیا. - محمد بن سیرین

کلاه جواهرنشان که پادشاهان بر سر گذارند، افسر، هر چیز مانند تاج، کلاه ترک ترک درویشان، کلاه قاب دوزی شده صوفیان، قسمت آشکار و مریی دندان که از لثه خارج و از مینا پوشیده است. [خوانش: [معر.] (اِ.)]

404