معنی گل آقا

لقب کیومرث صابری

سرور و بزرگ

همراه خانم

سرور و بزرگ، همراه خانم

چشمه گل آقا. [چ َ م َ گ ُ] (اِخ) مؤلف مرآت البلدان نویسد: «چشمه ای است متعلق به نوا که از جنوب به شمال جاری است و نیم سنگ آب دارد». (از مرآت البلدان ج 4 ص 244).

آقا. (اِخ) نام قلعه ای بکرمان. رجوع به کلاته ٔ آقا شود.

آقا. (ترکی، اِ) خواجه. کیا. مهتر. سراکار. سرکار. بزرگ. سَر. سَرور. میر. میره. خداوند. خداوندگار. سیّد. مولی. صاحب. و در صدر یا ذیل نامهای خاص، کلمه ٔ تعظیم است.
- آقابالاسر، مدعی سری و مهتری بر کسی بی سود و نفعی برای آن کس: آقابالاسر لازم ندارم.
- مثل آقاها، در تداول خانگی، مؤدّب. موقّر.

ارغون آقا. [اَ] (اِخ) رجوع به ارغون (امیر... آقا) شود.

کاظم آقا. [ظِ] (اِخ) از نامهای مردان است.
- امثال:
کاظم آقا را کوظِم آقا خواندن (خُنْدَن)، چیزها را خلط کردن. (امثال و حکم دهخدا).

لله آقا. [ل َ ل َ/ ل ِ] (اِ مرکب) لله را به احترام لله آقا گویند.

آقا، کلمهء احترام که قبل یا بعد از اسم مردها میگویند، این کلمه در اصل ترکی مغولی و بمعنای بزرگ، سرور، رئیس و مِهتر و در ابتدا بمعنای برادر بزرگتر و عمو بوده است و با غین یعنی بصورت " آغا " نیز نوشته میشده که چون بتدریج آغا خاصّ بانوان و خاتونها و خواجگان حرمسرا گردید، لذا برای مردها آقا با قاف متداول گشت،

برادر بزرگتر، برادر مهتر، امیر، ارباب، سرور، رییس، عنوانی است که برای احترام و تفخیم به اول یا آخر اسم کسی می افزایند: آقامحمد، محمدآقا، جمع آقایان. [خوانش: [مغ.] (اِ.)]

بان، خواجه، سرور، کدبان، کیا

ارباب، افندی، خداوندگار، خواجه، سرور، سید، صاحب، کارفرما، مالک، مخدوم، بابا، پدر، شوهر، همسر،
(متضاد) مخدوم

عنوان احترام‌آمیز که هنگام خطاب به مردان اطلاق می‌شود یا پیش از نام آنان می‌آید،
[عامیانه] پدر، پدر بزرگ، شوهر، همسر زن، آخوند، ملا، شخص بزرگ و محترم،

152