معنی نزهت | جدول یاب

لغت نامه دهخدا

نزهت

نزهت. [ن ُ هََ] (ع اِمص) نُزْهه. خوشحالی. (غیاث اللغات از خیابان) (ناظم الاطباء).سُرور. (ناظم الاطباء). دوری از ناخوشی و غمگینی. (یادداشت مؤلف). خوشی. خرمی. تفرج. رامش:
هر روز یکی دولت و هر روز یکی عز
هر روز یکی نزهت و هر روز یکی بار.
فرخی.
مجلس نزهت بسیج و چهره ٔ معشوق بین
خانه ٔ رامش تراز و فرش دولت گستران.
؟ (از فرهنگ اسدی).
ز نزهت و طرب و عز و شادکامی و لهو
ز چنگ و بربط و نای و کمانچه و بگماز.
مسعودسعد.
بر مرکب نشاط دل و نزهت و سرور
بادی سوار تا ابدالدهر شادکام.
سوزنی.
|| تفرج. گردش. تفریح:
هر دل که رخت نزهت در باغ رویت آرد
دارد چراگه جان در زیر شاخ طوبی.
خاقانی.
جای نزهت نیست گیتی را که اندر باغ او
نیشکر چون برگ سنبل زهر دارد در میان.
خاقانی.
اگر فرمان دهد شاه جهانگیر
بر آن نزهت خرامد سوی نخجیر.
نظامی.
برای نزهت ناظران و فسحت حاضران کتاب گلستانی توانم تصنیف کردن. (گلستان). پسر گفت ای پدر فواید سفر بسیار است از نزهت خاطر و جرّ منافع. (گلستان). وجوه و اشراف آل سعد را بر کنار رودخانه ٔ قم سراها و کوشک ها بودند که به جهت نزهت و تفرج و ترفیه خاطر در آن می نشستند. (تاریخ قم ص 35). || دوری از عیب. خوبی. (فرهنگ نظام). نکوئی. بی عیبی. دوری از عیب و زشتی. (از ناظم الاطباء) (غیاث اللغات). || پاکیزگی. (فرهنگ نظام) (ناظم الاطباء) (غیاث اللغات). || (ص) مجازاً، خوشی آور. (فرهنگ نظام). رجوع به نزهت افزا شود. || (اِ) یکی از آلات موسیقی کثیرالاوتار است. از آلات مهتزه است از ذوات الاوتار. (یادداشت مؤلف).

نزهت. [ن ُ هََ] (اِخ) (...افندی) از متأخران شعرای عثمانی و از رجال دولت آن سامان است. وی به سال 1304 هَ. ق. درگذشت. (از قاموس الاعلام ج 6 ص 4574).

نزهت. [ن ُ هََ] (اِخ) محمدعظیم دامغانی. از شاعران قرن دوازدهم است. وی به سال 1137 هَ. ق. درگذشت. (از قاموس الاعلام ج 6 ص 4574) (از تذکره ٔ نصرآبادی ص 428) (از نگارستان سخن ص 120).

نزهت. [ن ُ هََ] (اِخ) (میرزا...) نعیم دامغانی. این بیت را مؤلف تذکره ٔ روز روشن به نام او ثبت کرده است:
صباجائی که بردارد نقاب از روی زیبایش
پر پروانه دست شمع گردد در تماشایش.
رجوع به تذکره ٔ روز روشن ص 815 شود.

نزهت. [ن ُ هََ] (اِخ) (مولوی...) برهان الدین بن سرفراز علی لکهنوئی. از پارسی گویان هند است. او راست:
به مقصد کی رسی زاهد به زهد خشک حیرانم
نمی یابد گهر غواص تا باشد به ساحل ها.
(از قاموس الاعلام ج 6 ص 4574) (از صبح گلشن ص 515).

نزهت. [ن ُ هََ] (اِخ) (خواجه...) نوراﷲ کشمیری. از پارسی گویان هند و از شاگردان میرزا عبدالغنی کشمیری است. به سال 1140 هَ. ق. درگذشت. او راست:
دویدم تا به تحصیل کمال از دوربینی ها
چو پروین صاحب خرمن شدم از خوشه چینی ها.
(از صبح گلشن ص 416).
و رجوع به فرهنگ سخنوران ص 600 و قاموس الاعلام ج 6 ص 4574 شود.

نزهت کده

نزهت کده. [ن ُ هََ ک َ دَ / دِ] (اِ مرکب) جای تفرج و عیش و شادی. (ناظم الاطباء). نزهت سرا. نزهت ستان.