معنی مباح بودن

ابالحت

اباحت

حلال و جایز

مباح. [م ُ] (ع ص) (از «ب وح ») روا و جائز، خلاف محظور. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). حلال داشته شده و جایز داشته شده. (غیاث). مباحات جمع آن. (آنندراج). حلال کرده شده. مجاز و شایان و... مشروع. (از ناظم الاطباء). حلال داشته شده. جایز دانسته. روا. حِل ّ. حلال. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا):
می ِ جوشیده حلال است سوی ِ صاحب رأی
شافعی گوید شطرنج مباح است بباز.
ناصرخسرو.
ثنا و شکر تو گویم همی بجان و به دل
که نیست شکر و ثنا، جز ترا حلال و مباح.
مسعودسعد.
کتب علم گنج روحانی است
سوی عالم مباح بفرستد.
خاقانی (دیوان چ سجادی ص 855).
|| (اصطلاح فقهی) آنچه که متساوی الطرفین باشد. (از تعریفات جرجانی). بی حکمی است و مقابل مندوب، مکروه، حلال، حرام و واجب است. و امری است که فعل و ترک آن متساوی الطرفین باشد. (فرهنگ علوم دکتر سجادی). هر کاری که فعل و ترک آن مساوی وبی تفاوت باشد. (ناظم الاطباء). و رجوع به واجب و نفائس الفنون، علم اصول و موافقات شود.
- مباح بودن خون کسی، که در ریختن آن دیتی لازم نیاید. که شرعاً کسی در ریختن آن مؤاخذ نباشد: حجت برگرفتند که اگر او را معاونی باشد خون او مباح بود. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 119).
پیش درویشان بود خونت مباح
گر نباشد در میان مالت سبیل.
سعدی (گلستان).

مباح کردن. [م ُ ک َ دَ] (مص مرکب) اِباحه. (تاج المصادر بیهقی). حلال کردن. (فرهنگ فارسی معین): به آنچه اﷲ تعالی وی را مباح کرده بود از زنان. (کشف الاسرار، از فرهنگ فارسی معین).
من هم اول روز دانستم که عشق
خون مباح و خانه یغما میکند.
سعدی (کلیات چ مصفا ص 447).

(مُ) [ع.] (ص.) روا، مجاز.

حلال داشته شده و جایز داشته شده، شایان، مشروع، روا، مباحات جمع آنست

روا کردن روا داشتن شایست دانستن (مصدر) حلال کردن: بانچه الله تعالی ویرا مباح کرده بود از زنان، جایز داشتن.

(فقه) ویژگی فعل بدون حُکم،
حلال‌کرده‌شده، جایز، حلال، روا،

جایز، حلال، روا،
(متضاد) مکروه

جایز شدن، روا شدن، حلال شدن،
(متضاد) مکروه بودن

مُباح، مُجاز، جائز، حلال،

أحَلَّ

روادار

پاک کن، ممیز، نجاست زدا، پاک کننده

113