معنی طعنه زدن

طعنه زدن. [طَ ن َ / ن ِ زَ دَ] (مص مرکب) عیبجوئی کردن. || مجازاً، توبیخ و سرزنش کردن. بد گفتن. خرده گرفتن:
به دل کین همی داشت [گرزم] ز اسفندیار
ندانم چه شان بود ز آغاز کار
هر آنجا که آواز او آمدی
از او زشت گفتی و طعنه زدی.
دقیقی (از شاهنامه).
ما را بدان لب تو نیاز است در جهان
طعنه مزن که با دو لب من چرا چخی.
کسائی.
چه زنی طعنه که با هیزان هیزند همه
که توئی هیز و توئی مسخره و شنگ و مشنگ.
خطیری.
به یتیمی و دوروئیت همی طعنه زنند
نه گل است آنکه دوروی و نه دُر است آنکه یتیم.
اسکافی (از تاریخ بیهقی چ ادیب ص 389).
چند زنی طعنه ٔ باطل که تو
مرتبت یاران را منکری.
ناصرخسرو.
طعنه چه زنی مر مرا بدان کم
از خانه براندند اهل عصیان.
ناصرخسرو.
ز رغم آنکه به خاقانی تو طعنه زنند
غم تو شادی من شد که شادمان بادی.
خاقانی.
ای طعنه زده به دیگرانم
در کاهش جان من فزوده.
خاقانی.
بر طرز عنصری رَوَد و خصم عنصری است
کاندر قصیده هاش زند طعنه های چست.
خاقانی.
از دست عشق چون به سفالی شراب خورد
طعنه نخست در گهر جام جم زند.
خاقانی.
مرا طعنه مزن در عشق فرهاد
به نیکی کن غریب مرده را یاد.
نظامی.
چه طعنه زنی مرا که من نیز
در سوختنم به بی قراری.
عطار.
که صواب این است و راه این است و بس
کی زند طعنه مرا جز هیچکس.
مولوی.
آنکه میلرزد ز بیم رد او
آنکه طعنه میزند بر جد او.
مولوی.
طعنه بر عیب دیگران مزنید.
(گلستان).
همه حمال عیب خویشتنیم
طعنه بر عیب دیگران چه زنیم.
سعدی.
یاسمین روئی که سرو قامتش
طعنه بر بالای عرعر میزند.
سعدی.
چون صدف پروردم اندر سینه دُرّ معرفت
تا به جوهر طعنه بر دُرهای دریائی زدم.
سعدی.
طعنه برحیرت سعدی نه به انصاف زدی
کس چنین روی نبیند که نه حیران ماند.
سعدی.
به طعنه ای زده باد آنکه بر تو خواهد بد
که بار دیگرش از سینه برنیاید وای.
سعدی.
کجائی ای که تعنت کنی و طعنه زنی
تو بر کناری و ما اوفتاده در غرقاب.
سعدی.
ترا آسمان خطبه مسجد نوشت
مزن طعنه بر دیگری در کنشت.
سعدی.
یکی طعنه میزد که درویش بین
زهی پارسایان پاکیزه دین.
سعدی (بوستان).
طعنه بر من مزن به صورت زشت
ای تهی از فضیلت انصاف
تن بود چون غلاف و جان شمشیر
کار شمشیر میکند نه غلاف.
جامی (بهارستان).
سزد گر طعنه حیوانی زند بر زاهدان طالب
که باز از دست ساقی جرعه ای نوشید و آدم شد.
طالب آملی (از آنندراج).
- امثال:
گذشت آنکه عرب طعنه بر عجم میزد.

طعنه. [طَ ن َ] (اِخ) دهی است از دهستان آتابای بخش آق قلعه ٔ شهرستان گنبد قابوس در 1/5هزارگزی خاور آق قلعه، جنوب رودخانه ٔ گرگان. دشت و معتدل و مرطوب و مالاریائی با 8000 تن سکنه. آب آن از رودخانه ٔ گرگان بوسیله ٔ موتور برداشته میشود. محصول آنجا غلات و صیفی و حبوبات و لبنیات. شغل اهالی زراعت وگله داری. صنایع دستی زنان قالیچه بافی است. راه فرعی به آق قلعه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 3).

طعنه داشتن. [طَ ن َ / ن ِ ت َ] (مص مرکب) توبیخ و سرزنش کردن. طعنه زدن:
گشته تا بیت الشرف از مقدمت کاشانه ام
طعنه بر خورشید دارد خشت فرش خانه ام.
مخلص کاشی (از آنندراج).

طعنه آوردن. [طَ ن َ / ن ِ وَ دَ] (مص مرکب) طعنه زدن. نکوهش کردن:
میار طعنه در آن کش سموم بادیه سوخت
که آن سفر ز عذاب سقر فزون آمد.
خاقانی.

طعنه زنان. [طَ ن َ / ن ِ زَ] (نف مرکب، ق مرکب) در حال طعنه زدن و عیبجوئی: خواجه شادی کنان که پسرم عاقل است و پسر طعنه زنان که پدرم فرتوت. (گلستان).

Quip

ملامت کردن، سرزنش کردن، کنایه زدن، زخم زبان زدن، نیش‌وکنایه زدن، شماتت کردن،
(متضاد) تحسین کردن، ستایش کردن

بدگویی، سرزنش، شماتت، طعن، لوم، ملامت، نیش و کنایه، سرزنش کردن، نیزه‌زنی، ضربت‌نیزه

(مصدر) سرزنش کردن ملامت کردن، کنایه زدن.

ابره، تهکم، دعابه، سخریه

طنز

rinfacciare

sarcasmo

Nadel [noun]

یک بار نیزه زدن، سرزنش کردن. [خوانش: (طَ نِ) [ع. طعنه] (اِمص.)]

سخن کنایه‌آمیز که معمولاً به منظور توهین، تمسخر، و سرزنش بر زبان می‌آید،
(اسم مصدر) [قدیمی] سرزنش، بدگویی: دو دوست با هم اگر یک‌دلند در همه حال / هزار طعنهٴ دشمن به نیم‌جو نخرند (ابن‌یمین: ۳۸۲)،
* طعنه ‌زدن: (مصدر لازم)
سرزنش کردن، ملامت کردن،
گوشه و کنایه زدن: همه حمال عیب خویشتنیم / طعنه بر عیب دیگران چه زنیم (سعدی: لغت‌نامه: طعنه زدن)،

195