معنی سر باز زدن

Bridle

گردن تافتن

طلوع کردن

(سَ. زَ دَ) (مص ل.) نافرمانی کردن، تمرد، سرکشی، طغیان.

(زَ دَ) (مص م.) کنار زدن، عقب زدن.

روییدن گیاه از خاک، طلوع کردن آفتاب، به احوالپرسی کسی رفتن، وارسی کردن. [خوانش: (~. زَ دَ) (مص ل.)]

استنکاف

ناگهان و بدون اطلاع قبلی نزد کسی رفتن

استنکاف

تقاعس

(مصدر) امتناع کردن ابا کردن.

(مصدر) بریدن سر گردن زدن، ناگاه به محلی وارد شدن، سر بر آوردن گیاه از خاک، طلوع کردن آفتاب، رسیدگی کردن وارسی کردن، باز دید کردن کسی یا محلی، رفتن و خبر گرفتن از کسی.

سر زدن. [س َ زَ دَ] (مص مرکب) سرزنش. (برهان) (انجمن آرا) (آنندراج). || گردن زدن. (برهان) (جهانگیری). سر بریدن. (آنندراج). کشتن:
که ما بی گناهیم از رهزنی
اگر بخشش آری اگر سر زنی.
فردوسی.
وز آنجا به نوش آذر اندر شدند
رد و هیربد را همه سر زدند.
فردوسی.
که جام باده به ساقی دهد بدست تهی
به تیغ سر بزند کلک را نکرده خطا.
مسعودسعد.
|| بی رخصت و اجازت و بی خبر و به یک ناگاه به خانه و مجلسی درآمدن. (برهان) (آنندراج) (جهانگیری):
این جهان الفنجگاه علم تست
سر مزن چون خر دراین خانه خراب.
ناصرخسرو.
جز او هرکه او باتو سر میزند
چو زلف تو بر سر کمر میزند.
نظامی.
|| ملاقات کردن. دیدارکردن. سرکشی و بازرسی کردن:
از آن پس که چندی برآمد بر این
سری چند زد آسمان بر زمین.
نظامی (شرفنامه چ وحید ص 271).
|| طلوع کردن:
شب تیره تا سر زد از چرخ شید
ببد کوه چون پشت پیل سپید.
فردوسی.
شب تیره چون سر زداز چرخ ماه
به خرّاد برزین چنین گفت شاه.
فردوسی.
وز مغرب آفتاب چو سر زد مترس اگر
بیرون کنی تو نیز به یمگان سر از سرب.
ناصرخسرو (دیوان چ تقوی ص 44).
آمد سحر به کلبه ٔ من مست و بی حجاب
امروز از کدام طرف سر زد آفتاب.
صائب.
|| ظهور کردن چیزی. (انجمن آرا) (آنندراج). ظاهر شدن. (غیاث):
چون خطایی از تو سر زد در پشیمانی گریز
کز خطا نادم نگردیدن خطایی دیگر است.
صائب.
|| سر برون آوردن و بلند کردن. || رُستن و روییدن چیزی. (آنندراج):
یک دو مویت کز زنخدان سر زده
کرده یکسانت به پیران دومو.
سوزنی.
- سر برزدن، رُستن. روئیدن. سر برون آوردن:
این نو شکوفه زنده سر از باغ برزده
بر ما ز روز حشر و قیامت گوا شده ست.
ناصرخسرو.
|| کنایه از سعی و تلاش کردن بزور، از قبیل قدم زدن که عبارت از طی کردن راه است به استقامت قدم. || حک کردن. (آنندراج).

سر باز کردن. [س َ ک َ دَ] (مص مرکب) خلق کردن. ایجاد کردن:
حصار جهان را که سر باز کرد
ز بیت المقدس سرآغاز کرد.
نظامی.
|| افتتاح کردن. آغاز کردن. شروع کردن:
شغال و گرگ و زاغ این ساز کردند
که از شخص شتر سر باز کردند.
نظامی.
|| منفجر شدن جراحت و ریش.

پی سر زدن. [پ َ / پ ِ س َ زَ دَ] (مص مرکب) پشت گردنی زدن. قفا زدن. سیلی زدن بپشت گردن کسی. لت زدن.

روییدن، سبزشدن، سر برآوردن، برآمدن، طلوع کردن، بردمیدن،
(متضاد) افول کردن، غروب کردن، دیدن کردن، بازدید کردن، ناگهانی به جایی واردشدن

331