معنی سخن گزاف

حل جدول

سخن گزاف

یاوه


گزاف

زیاد، لاف، سخن بیهوده

لغت نامه دهخدا

گزاف

گزاف. [گ ُ / گ ِ / گ َ] (اِ) جزاف (معرب). (قطر المحیط) (رشیدی). جزاف در عربی مثلثهالجیم است. (قطر المحیط). گزاف فارسی شاید مرتبط به کلمه ٔ پهلوی (در اوراق مانوی) ویزبیگر (شرارت کردن) باشد و در اصل بمعنی چیزی که بتخمین و گمان گویند و وزن و کیل نکرده باشند. (رشیدی) (قطر المحیط). از اینجهت هرزه و بیهوده را گویند. (رشیدی) (حاشیه ٔ برهان چ معین). بیهوده و هرزه. (برهان) (جهانگیری). سخن و کار بیهوده. (اوبهی):
دست و زبان زرّ و در پراکند او را
نام به گیتی نه از گزاف پراکند.
رودکی.
همی گفت با او گزاف و دروغ
مگر کاندر آرد سرش را به یوغ.
بوشکور.
نگویم من این خواب شاه از گزاف
زبان نیز نگشایم از بهر لاف.
بوشکور.
چنین بود تا بود این تازه نیست
گزاف زمانه به اندازه نیست.
فردوسی.
هرآن کس که راند سخن برگزاف
بود بر سر انجمن مرد لاف.
فردوسی.
این چنین مرداری نیمکافری [افشین] بر من چنین استخفاف میکند و چنین گزاف میگوید. (تاریخ بیهقی).
که چون از گزافش بزرگی دهی
نه اوج تو داند نه آن مهی.
اسدی.
سخنهای ایزد نباشد گزاف
ره دهریان دور بفکن ملاف.
اسدی.
بی بیانش عقل نپذیرد گزاف
ز آنکه جز به آتش نشاید خورد خام.
ناصرخسرو.
دین و دنیا نه گزافست نیاید ز خدای
جز که فرزند براهیم کس این ملک عظیم.
ناصرخسرو.
کیومرث اندیشه کرد که این غم و این خروش مرغ نه از گزاف است. (قصص الانبیاء ص 32).
ابلهی از گزاف می خندید
زیرکی آن بدید ونپسندید.
سنایی.
بر وجه گزاف بنیمه بها بفروخت. (کلیله و دمنه).
گویی که ز فضل خویش لافت نرسد
زینگونه سخنهای گزافت نرسد.
سوزنی.
دشمن جان گشته ام گزاف مپندار
هر که اسیر دل است دشمن جان است.
عمادی شهریاری.
او را به اقتصار و مجانبت جانب گزاف نصیحت میکرد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی).
وین هفت رواق زیر پرده
آخر به گزاف نیست کرده.
نظامی.
لیلی ز گزاف یاوه گویان
در خانه ٔ غم نشست مویان.
نظامی.
سنگ و آهن را مزن برهم گزاف
گه ز روی نقل و گه از روی لاف.
مولوی.
نه هر که قوت بازو و منصبی دارد
بسلطنت بخورد مال مردمان بگزاف.
سعدی (گلستان).
شرم باشد بلاف بگرایی
بحدیث گزاف بگرایی.
اوحدی.
همه محرومی از نجستن تست
بی بری از گزاف رستن تست.
اوحدی.
نقد عمرت ببردغصه ٔ دنیا به گزاف
گر شب و روز در این قصه ٔ مشکل باشی.
حافظ.
با همه عالم بلاف با همه کس از گزاف
دست درازی مجوی چیره زبانی مکن.
ضیایی نیشابوری.
|| (ص) بسیار و بیحساب و بی حد. (برهان) (غیاث) (جهانگیری):
اندر دوید و مملکت او بغارتید
با لشکری گزاف و سپاهی گزافه کار.
منوچهری.
پادشاهی بر سر وی [محمد] شد و طمع فرمان دادن و بر تخت ملک نشستن و مالهای گزاف اطلاق کردن و بخشیدن. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 216).

گزاف. [] (اِ) یک قسم ماهی خوراکی است که در خلیج فارس صید میشود. (جغرافیای اقتصادی کیهان ص 37).

گزاف. [گ ُ] (اِخ) دهی است از دهستان ماهیدشت بالا بخش مرکزی شهرستان کرمانشاهان، واقع در 23000گزی جنوب کرمانشاه و 2000گزی نوجوب. هوای آن سرد و دارای 470 تن سکنه است. آب آنجا از چشمه تأمین میشود. محصول آن غلات دیم و لبنیات و شغل اهالی زراعت و گله داری. در زمستان عده ای از گله داران به گرمسیر میروند. در سه محل نزدیک بهم موسوم به علیا و وسطی و سفلی میباشند. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 5).


گزاف گو

گزاف گو. [گ ُ / گ ِ / گ َ] (نف مرکب) گزاف گوی. گزافه گو. گزافه گوی. لاف زن. بیهوده گوی. خراص. (ملخص اللغات حسن خطیب): خردمندان دانستندی که نه چنان است و سری می جنبانیدند و پوشیده خنده میزدندی که وی گزافگوی است. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 176).
ویشان ز بد گزاف گویان
خود را بسرشک دیده شویان.
نظامی.
زین عقل گزاف گوی پردعوی
بگذار که شب گذشت ای ساقی.
عطار.
رجوع به گزاف گفتن شود.


گزاف گویی

گزاف گویی. [گ ُ / گ ِ / گ َ] (حامص مرکب) اغراق گویی. مبالغه گویی.


گزاف رنگان

گزاف رنگان. [گ َ رَ] (اِ) شتاب و تعجیل. (برهان) (آنندراج). مصحف گزاونگان است. (حاشیه ٔ برهان چ معین).


گزاف کردن

گزاف کردن. [گ ُ / گ ِ / گ َ ک َ دَ] (مص مرکب) اسراف. (زوزنی). زیاده روی کردن. و رجوع به گزافه کاری شود.


گزاف رود

گزاف رود. [گ َ] (اِخ) از جمله رودهایی که به بحر خزر میریزد و محل صید ماهی است. (جغرافیای اقتصادی کیهان ص 32).

فرهنگ عمید

گزاف

بسیار، بی‌حساب، بی‌حد،
[قدیمی] بیهوده، عبث،
[قدیمی] سخن بیهوده،

فرهنگ معین

گزاف

(ص.) بیهوده، عبث، بسیار، بی اندازه. [خوانش: (گُ یا گِ)]

مترادف و متضاد زبان فارسی

گزاف

گزافه، لاف، مبالغه، اغراق‌آمیز، بسیار، زیاد، مبالغه‌آمیز، هنگفت

فارسی به عربی

گزاف

باهظ، حاد، غالی، متحذلق، مستوی عالی، مفرط، هائل

فرهنگ فارسی هوشیار

گزاف

بیهوده و هرزه، عبث

معادل ابجد

سخن گزاف

818

عبارت های مشابه

پیشنهاد شما
جهت ثبت نظر و معنی پیشنهادی لطفا وارد حساب کاربری خود شوید. در صورتی که هنوز عضو جدول یاب نشده اید ثبت نام کنید.
اشتراک گذاری