معنی روغنی

روغنی. [رَ / رُو غ َ] (ص نسبی) منسوب به روغن. (ناظم الاطباء). || عصار و روغن فروش. (آنندراج) (انجمن آرا) (لغت محلی شوشتر، نسخه ٔ خطی کتابخانه ٔ مؤلف). عصار و روغنگر. (برهان) (از آنندراج). روغنگیر. مسکه فروش. (ناظم الاطباء). || هر چیز آلوده به روغن. (از آنندراج) (از شعوری ج 2 ورق 28). باروغن. آلوده به روغن. (یادداشت مؤلف). هرچیز که به روغن آلوده باشد چون نان روغنی و لباس روغنی و جامه ٔ روغنی. (آنندراج):
دل عالمی را نموده ست داغ
از آن جامه ٔ روغنی چون چراغ.
میرزا طاهر وحید (از آنندراج).
|| نانی که خمیر آنرا با روغن سرشته باشند. (ناظم الاطباء) (از آنندراج) (از انجمن آرا) (برهان) (لغت محلی شوشتر) (از شعوری ج 2 ورق 28). و رجوع به روغنینه شود. || در اصطلاح نقاشان به نوعی رنگ که با مواد روغنی ترکیب شده باشد گفته می شود. مقابل رنگ لعابی که فقط از مخلوط رنگ و گل به دست آید.
- رنگ روغنی، کنایه از رنگی که با ترکیب نوعی روغن صنعتی به دست آید.
- رنگ روغنی زدن، در اصطلاح نقاشان رنگ آمیزی کردن درو پنجره و منازل را با رنگ روغنی.
|| (اِخ) جماعتی در شوشتر. (لغت محلی شوشتر).

روغنی.[رَ / رُو غ] (اِخ) دهی از دهستان چاپلق بخش الیگودرز شهرستان بروجرد. سکنه ٔ آن 589 تن. آب آن از قنات. محصول عمده ٔ آنجا غلات و لبنیات و چغندر و پنبه. راه آن اتومبیلرو. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).

روغنی. [رَ / رُو غ َ] (اِخ) از ملازمان اکبر شاه هند و متوفای سال 980 هَ. ق. و شاعری لاابالی ولی دارای طبعی خوش بود. دوبیت زیر از اوست:
از جفای او نمی نالم که می ترسم رقیب
داند از تأثیر فریادم که از بیداد کیست.
بود چون اخگری در خاک راه او دل گرمم
که بردارد به بازی طفل و از دست افکند زودش.
(از آتشکده ٔ آذر چ شهیدی ص 165) (از فرهنگ سخنوران).
و رجوع به فرهنگ سخنوران و مآخذ مندرج در آن شود.

تهی روغنی. [ت َ/ ت ِ / ت ُ رَ / رُو غ َ] (حامص مرکب) بی روغنی. فقدان روغن در چراغ. ته کشیدگی روغن در چراغ:
مدار از تهی روغنی دل به داغ
که ناگه ز پی برفروزد چراغ.
نظامی.
رجوع به تهی و دیگر ترکیبهای آن شود.

چشمه روغنی. [چ َ م َ رَ غ َ] (اِخ) دهی است از دهستان پایین ولایت بخش فریمان شهرستان مشهد که در 35 هزارگزی شمال خاوری فریمان واقع است. کوهستانی و سردسیر است و 86 تن سکنه دارد. آبش از چشمه. محصولش غلات و بنشن. شغل اهالی زراعت و مالداری وراهش مالرو است. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9).

چشمه روغنی. [چ َ م َ رَ / رُوغ َ] (اِخ) دهی است از دهستان رودزرد بخش جانکی گرمسیر شهرستان اهواز که در 24 هزارگزی باختر باغ ملک و4 هزارگزی شمال راه اتومبیل رو باغ ملک به هفتگل واقع است. کوهستانی و گرمسیر است و 100 تن سکنه دارد. آبش از چشمه. محصولش غلات. شغل اهالی زراعت و گله داری و راهش اتومبیل رو است. ساکنین این آبادی از طایفه ٔ مکاوند بالا هستند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).

Fat, Greasy, Hydraulic, Oil, Oily, Oleaginous, Unctuous

(صفت) منسوب به روغن: ماده روغنی، نانی که خمیر آنرا با روغن سرشته باشند روغنینه، آنکه روغن گیرد روغنگر عصار.

خرمای روغن کویک روغنی

چرب

دهنی، زیتی، مخزن الماکولات

نفط

Fett, Fettig, Schmierig

روغن‌دار، چرب،
نانی که در خمیر آن روغن زده باشند،
روغنگر،

unto

کرچک روغنی از روغن کرچک برای رفع برخی دردهای عضلانی و رماتیسمی استفاده می شود. همچنین به خاطر اثر مسهلی شدیدی که این روغن دارد برای آزمایشات پزشکی که نیاز به خالی بودن روده ها و معده دارد از این روغن به عنوان مسهل استفاده می شوداز دانه ی کرچک روغن بدست می آید. همچنین در دانه ی کرچک آلکالوئیدهای سمی به نام ریسین و ریسینین وجود دارند که خوشبختانه در زمان استحصال روغن از دانه ها این آلکالوئیدها در پس مانده ی آن باقی مانده و در روغن وجود ندارند.

1266