معنی رفسنجان | جدول یاب

لغت نامه دهخدا

رفسنجان

رفسنجان. [رَ س َ] (اِخ) قصبه ای است در کرمان و در اطراف آن معدن مس موجود می باشد و خود در کنار راه یزد و کرمان میان دفعه و حسین آباد در 922600 گزی تهران واقع است. (یادداشت مؤلف). مرکز شهرستان رفسنجان و بیش از 9212 تن سکنه دارد. شهر مزبور بر سر راه شوسه ٔ اصفهان و یزد به کرمان و بندرعباس قرار دارد. (فرهنگ فارسی معین بخش اعلام). شهر رفسنجان مرکز شهرستان رفسنجان و در 123 هزارگزی باختری کرمان در مسیر راه شوسه ٔ کرمان به یزد واقع شده مختصات جغرافیایی آن بشرح زیر است:
طول 55 درجه و 51 دقیقه و 49 ثانیه - عرض 30 درجه و 25 دقیقه و 43 ثانیه. ارتفاع از سطح دریا 1572 گز. شهر رفسنجان در قدیم ده کوچکی بنام بهرام آباد بوده که بواسطه ٔ وقوع در سر راه شوسه ٔ کرمان به یزد از حدود اوایل قرن 14 هَ.ش. شمسی به تدریج رو به آبادی رفته و اکنون یکی از شهرهای متوسط استان هشتم بشمار می رود و از سه آبادی متصل بهم بنام علی آباد، بهرام آباد، قطب آباد تشکیل شده است. رفسنجان دارای بازاری با 500 مغازه و 4 خیابان جدید و مشجر می باشد. جمعیت شهر بر طبق آخرین آمار بشرح زیر است: ذکور 7500 تن - اناث 7200 تن - جمع 14700 تن. و رفسنجان مرکز تجارت دهستانهای کشکوئیه، نوق، انار، حومه ٔ باختری، حومه ٔ خاوری، و قسمتی از خنامان محسوب می گردد. تا چند سال پیش رفسنجان از نظر اقتصادی نظیر سایر شهرهای کرمان بود، ولی ترقی ارزش پسته و صدرو آن به خارجه تغییرات قابل ملاحظه ای به جنبه ٔ اقتصادی رفسنجان بخشید و باغداران به کشت و پرورش پسته همت گماردند و در نتیجه محصول پسته به 8 برابر 25 سال پیش رسید. در خود شهر 2 دبیرستان و 6 دبستان و یک بیمارستان 20 تختخوابی وجود دارد. آب آشامیدنی شهر از 5 رشته قنات تأمین می شود. کلیه ٔ ادارات دولتی از جمله تلگراف و تلفن در این شهر وجود دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8).

رفسنجان. [رَ س َ] (اِخ) شهرستانی است در شمال غربی کرمان. جمعیت آن 61204 تن. در اراضی نمکزار آن پسته ٔ خوب به عمل می آید و در اراضی پرآب پنبه کاری می شود. (فرهنگ فارسی معین بخش اعلام). یکی از شهرستانهای استان هشتم کشور و خلاصه ٔ مشخصات آن بشرح زیر است: حدود - از طرف شمال به شهرستان یزد و بخش زرند از شهرستان کرمان - از طرف خاور به شهرستان کرمان - از طرف جنوب به شهرستان سیرجان - از طرف باختر به بخش شهر بابک ازشهرستان یزد. آب و هوای شهرستان در قسمت کوهستانی سردسیر و خوش آب و هوا و در قسمت جلگه گرم و معتدل است. اغلب اوقات در نتیجه ٔ وزش باد باغات و مزارع دهستانهای نوق و انار از ریگ مستور و خسارت زیادی به رعایا می رسد و دهستانهای کشکوئیه و حومه ٔ رفسنجان نیز از آسیب باد مصون نیستند. هوای این دهستانها معتدل و آب بیشتر قنوات شور است. ارتفاعات - این شهرستان دو رشته کوهستان دارد: 1- کوه داوران و مرتفعترین قله ٔ آن [کوه دره] به ارتفاع 2745گز است. 2- قسمتی از سلسله جبالی است که از شیرکوه یزد شروع و به کوه چوپار متصل می شود و مرتفعترین قله ٔ آن کوه شهر بابک به ارتفاع 3473 گز می باشد. رودخانه - معروفترین رودخانه ها عبارتند از: رود انار - دو دهنه راویز - رود شور و رود گیوه دری، که عموماً پس از عبور از دشت رفسنجان دردهستان نوق بنام رودخانه ٔ شور معروف و به کویر بافق منتهی میشود. محصولات عمده آن پسته و غلات و پنبه و لبنیات و حبوب و صیفی است. پسته ٔ رفسنجان مرغوب ترین پسته ٔ کشور بشمار میرود و بیشتر ساکنان دیه ها به کشت پسته و پنبه اشتغال دارند. شهرستان رفسنجان تا سال 1327 هَ. ش. یکی از بخشهای شهرستان کرمان بشمار می رفت و در آن سال تبدیل به شهرستان شد و یکی از شهرستانهای استان هشتم محسوب می شود. رفسنجان از 6 دهستان بشرح زیر تشکیل شده است: 1- دهستان حومه ٔ خاوری - 59 آبادی - 11900 تن سکنه. 2- دهستان حومه ٔ باختری - 73 آبادی - 10200 تن سکنه. 3- دهستان حومه ٔ خنامان -75 آبادی - 8800تن سکنه. 4- دهستان کشکوئیه - 48 آبادی - 6800تن سکنه. 5- دهستان انار - 36 آبادی - 4500تن سکنه. 6- دهستان نوق، 70 آبادی - 5800 تن سکنه. جمعیت شهر 14642 تن است که بنا به آمار بالا جمعیت شهرستان در حدود 62462 تن می باشد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8). رجوع به تاریخ ادبی ایران تألیف ادوارد براون ج 3 ص 179 و تاریخ عصر حافظ ج 1 ص 105 و 225و تاریخ گزیده ص 634 و 652 و 659 و 669 و 748 شود.