معنی دسته هاون

هاون دسته. [وَ دَت َ / ت ِ] (اِ مرکب) ابزاری از سنگ و یا فلز و یا چوب که بدان در هاون چیزی را کوبند. (ناظم الاطباء).

دسته هاون. [دَ ت َ /ت ِ وَ] (اِ مرکب) استوانه شکلی کوتاه با بنی پهن ازچوب یا فلز کوفتن چیزها را در هاون. یدالمهراس. یدالمنحاز. (دهار). دسته ٔ جوغن. دسته. دسته ٔ جوازان. دسته ٔ یانه. مارد. مدقه. منحاز. و رجوع به دسته شود.

هاون. [وُ] (معرب، اِ) هاون. رجوع به هاوون شود.

هاون. [وَ] (اِ) جوغن. جواز. چپسین. مهراس. کماره. ابزاری که در آن چیزی را می کوبند و نرم می کنند. (ناظم الاطباء). ظرفی فلزی (غالباً مسی) یا سنگی که در آن ادویه و تخمهای گیاهان و غیره را با دسته ای کوبند. (حاشیه ٔ برهان). جوازمانندی است که در آن چیزی کوبند. (منتهی الارب):
چند استخوان که هاون دوران روزگار
خردش چنان بکوفت که خاکش غبار کرد.
سعدی.
هاون یکی از آلات و ابزار مقدس پرستشگاه مزدیسنان بوده و گیاه هوم در آن کوبیده و فشرده میشده و شربت مقدس هوم ساخته میشده است. موبد مأمور تهیه شربت هوم هاونان نام داشته و دارای درجه ٔ نخستین بوده است. (یشتها ج 1 ص 469). رجوع به هاونان شود. || به لغت زند و پازند نام گاه اول است از جمله ٔ پنج گاه یعنی پنج وقت عبادتی که زردشت قرار داده بوده و تابعان او میکردند. (برهان) (ناظم الاطباء). رجوع به هاونگاه شود. || کنایه ازفرج زن یعنی موضع جماع ایشان هم هست. فرج زن. (برهان) (ناظم الاطباء). این کلمه در عربی به صورتهای هاوَن و هاوُن و هاوون آمده است.
- دسته ٔ هاون، ابزاری از سنگ و یا فلز و یا چوب که بدان در هاون چیزی را کوبند:
ببند ار کحل دین خواهی کمر چون دسته ٔ هاون
به پیش آنکه ارواحند هاونکوب دکانش.
خاقانی.

Pestle

یاور

مهراس، یانه

مهراس

(اسم) ابزاریست ازسنگ چوب یافلز که بوسیله آن چیزی را درهاون کوبند.

ظرفی فلزی یا سنگی که در آن ادویه و تخمهای گیاهان و غیره را با دسته ای کوبند

بتو

هاون

خمپاره انداز , توپ کوتاه لوله , هاون , هاون داروسازی , خمپاره , شفته , ساروج کردن , باخمپاره زدن

امروز هاون مرسوم و متداول نیست، فقط در برخی لابراتورهای شیمیایی نوعی هاون چینی یافت می‌شود که در آن داروهای بسیار قلیل و حساس را می‌کوبند ولی در گذشته، هاون چنان لازمه زندگی بود که حتی هاون‌های سنگی را روی خانه خرید و فروش می‌کردند و کسی که خانه را می‌فروخت، هاون سنگی آن را نمی‌برد و برای صاحب بعدی باقی می‌گذاشت. معبران، هاون و دسته آن را دو چیز لازم و ملزم تشخیص داده اند. مثل دو دست که با هم کار می‌کنند. دو دیده که با هم می‌بینند و دو پا که متفقا سنگینی بدن را تحمل می‌کنند. ابن سیرین، هاون و دسته اش را دو شریک دانسته که لازم و ملزوم و متفق یکدیگرند که اگر یکی نباشد دیگری بی مصرف باقی می‌ماند. اگر در خواب ببینید هاونی بدون دسته دارید اشاره به همین معنی است که چیزی در زندگی شما هست که مکمل خود را از دست داده یا ابین چیز ناقص بعدا یافت می‌شود. اگر در خواب دیدید که در هاون چیزی می‌کوبید، در صورتی که آن چیز خوب و مفید و شیرین باشد خوب است و نعمت و خوبی تلقی می‌گردد ولی اگر مکروه و بد بود، غم و رنج و گرفتاری است. - منوچهر مطیعی تهرانی

(وَ) [په.] (اِ.) ظرفی آهنی یا سنگی که در آن چیزی را می کوبند یا می سایند.

ظرف فلزی استوانه‌ای از جنس چوب، سنگ که در آن چیزی می‌کوبند یا می‌سایند، کابیله،

531