معنی افتخار کردن

افتخار کردن. [اِ ت ِ ک َ دَ] (مص مرکب) مباهات کردن. نازیدن.بالیدن. فخر کردن. رجوع به افتخار شود:
ترا ننگ باید همی داشتن
بخیره همی چون کنی افتخار.
ناصرخسرو.

افتخار. [اِ ت ِ] (ع مص) نازیدن. (آنندراج) (تاج المصادر بیهقی) (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). بالیدن. فخر کردن. (یادداشت بخط مؤلف). || مآثر کهنه را شمار کردن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء). ستایشگری بخصال ونازیدن بحسب و نسب و جز آن از آنچه در خود یا پدران باشد. فِخار. فَخر. فِخارَه. (از اقرب الموارد). || مرتفع و بلند گردیدن فخر و شرف. (از اقرب الموارد). || (حامص) مأخوذ از تازی، نازندگی. سرافرازی و فخر و آبرو و حرمت و زیبائی. (ناظم الاطباء). و بمعنای عظمت و آبرو و بزرگی و با لفظ کردن مستعمل است. (آنندراج). نازش. بالش. مباهات. سربلندی. فخر. مفاخرت. (یادداشت بخط مؤلف):
بامدادان حرب غم را تعبیه کن لشگری
اختیارش بر طلایه افتخارش بر شبه.
منوچهری.
بر سیرت آل مصطفا اَم
اینست قویتر افتخارم.
ناصرخسرو.
عصمت الدین صفوهالاسلام را
افتخار دین و دنیا دیده ام.
خاقانی.
بنظم و نثر کسی را گر افتخار سزاست
مرا سزد که خود امروز نظم و نثر مراست.
خاقانی.
- افتخارالاماثل، سرفرازی و سربلندی نسبت بمانندهای خود. (ناظم الاطباء).
- افتخار کردن، فخریه کردن. سربلندی کردن. نازیدن و خود را بزرگ پنداشتن. (ناظم الاطباء). بالیدن. فخر کردن. مباهات کردن:
در عدل جز بدو نکند عالم افتخار
در جود جز بدونزند ملک داستان.
امیرمعزی (از آنندراج).
گر چه ز بعد همه آمده ای در جهان
از همه ای برگزین بر همه کن افتخار.
خاقانی.
- پرافتخار، بسیارافتخار.
- موجب افتخار گردیدن، موجب فخر و سرافرازی وسربلندی گردیدن. (ناظم الاطباء).
افتخار جهان، افتخارالحجاب، افتخارالحکماء، افتخارالدوله، افتخارالدین، افتخارالشعراء و افتخارالملک از ترکیبهای این کلمه و از القاب اعلام است.
|| در اصطلاح علم اخلاق یکی از مهلکات قوه ٔ غضبی بشمار است. مؤلف مرآت الخیال در شمار مهلکات قوه ٔ غضبی آرد: نوع دوم افتخار یعنی مباهات نمودن بچیزی که خارج از ذات بود و در معرض تلف و زوال باشد، مثل مال و جاه یا شرف نسب که بعضی از آباء و اجداد او را فضیلتی بوده است وعلاج او آنکه با صاحب مرض مقرر سازند که اگر مال و جاه در سخن آید و گوید این عزت و احترام که دعوی میکنی از من است نه از ذات تو یا جد و پدر حاضر شوند و گویند که این فضیلت و شرف حق ما است و تو را از آن نصیبی نیست، البته آن جاهل در جواب عاجز آید و بر قصورخود اعتراف نماید و در حدیث نبوی آمده: لاتأتونی بانسابکم و أتونی باعمالکم. (مرآت الخیال ص 329).

övüenmek

فخر کردن، نازیدن، سرافرازی،
(اسم) چیزی که مایه فخر کردن و نازیدن شود، مایۀ افتخار،

بالیدن

سربلندی، بالندگی، ناییدن

مباهات

نازیدن، بالیدن، فخر کردن

(مص ل.) فخر کردن، (اِمص.) نازش، جمع افتخارات،

سرافرازی، سربلندی، فخر، فخر کردن، مباهات، نازش، نازیدن

سربلندی

onore

gloria

Distinction, Glory, Honor, Kudos, Laurels, Pride

خاصیه، شرف، مجد

Beehren, Ehre (f), Ehren, Honorieren, Würdigen, Zierde (f)

1556