معنی آشام

آشام. (اِ) نوشیدنی. مشروب. شربت:
همه زرّ و پیروزه بد جامشان
بروشن گلاب اندر آشامشان.
فردوسی.
حسرت فروخورم چو بسینه فروشود
آشام خون دل کنم آن را فروبرم.
خاقانی.
چون نتوانم که نفس را رام کنم
خود را چه بهرزه شهره ٔ عام کنم
زایل نشود تیرگی خاطر من
گر چشمه ٔ خور فی المثل آشام کنم.
امیرخسرو.
آشام خود بزخم زبان میخورد عوان
آری درندگان همه آب از زبان خورند.
سیدحسین اخلاطی.

آشام. (اِمص) جذب مایع. (فرهنگستان).

آشام. (نف مرخم) مخفف آشامنده، در کلمات مرکبه ٔ خون آشام، دردی آشام، غم آشام، می آشام و جز آن:
شب عنبرین هندوی بام اوی
شفق دردی آشام از جام اوی.
فردوسی.
اصطناعت چو آب جان پرور
انتقامت چو خاک خون آشام.
انوری.
درآ در بزم رندان غم آشام
ز شادی صاف شو دردِ غم آشام.
سراج راجی.
ای ترک می آشام که گفتت که می آشام
در خانه ٔ من باده بیاشام بیا شام
خوف است بطاعتگه زهاد ریاکیش
امن است بسرمنزل رندان می آشام.
؟
|| (اِ) باندازه ٔ یک بار آشامیدن. شربه. جرعه: یک آشام شیر. || آبچلو. آشاب. آبریس. || و فرهنگ جهانگیری بکلمه معنی قوت (و هو ما یقوم به بدن الانسان من الطعام. صراح) داده و از شاعری مجهول به نام استاد بیت ذیل را شاهد آورده است:
بملک شام ندْهم تار مویت
ندارم گرچه گاه شام آشام.
|| (اِمص) در بعض فرهنگها به معنی آشامیدن و چیز کم خوردن و شرب و تجرّع نیز آمده است.

آشام. (اِخ) نام ولایتی میان مشرق و شمال بنگاله. و عود آن بخوبی شهرت دارد.

خون آشام. (نف مرکب) خونخوار. درنده. بیرحم. سخت دل. خونریز. (ناظم الاطباء). سخت سفاک:
زلف بی آرام او پیرایه ٔ مهر است و ماه
چشم خون آشام او سرمایه ٔ سحراست و فن.
سوزنی.
کلبه ٔ قصاب چند آردبرون
سرخ زنبوران خون آشام خویش.
خاقانی.
ای خران گور آن سو دامهاست
در کمین این سوی خون آشامهاست.
مولوی.
هزار دلاور خون آشام. (روضه الصفا ج 2).
- شمشیر خون آشام، شمشیر سخت برنده

قدح آشام. [ق َ دَ] (نف مرکب) قدح نوش:
دل قدح آشام و افغان نغمه ساز
ساخته در بر رخ شادی فراز.
طاهر وحید (از آنندراج).

غم آشام. [غ َ] (نف مرکب) غمخوار. غم آشامنده. آنکه غم و اندوه خورد:
امشب همه شب دل غم آشام
لب بر لب آه آتشین داشت.
طالب آملی (از آنندراج).
ز خون دیده باشد مایه دار اشک غم آشامان
به آب خویش گردد آسیای گوهر غلطان.
شیخ العارفین (از آنندراج).
غم آشامان بهم چون جام بخشند
دو عالم را برشحی کام بخشند.
نورالدین ظهوری (از آنندراج).

شعله آشام. [ش ُ ل َ / ل ِ] (نف مرکب) مشتعل و ملتهب و افروخته. (ناظم الاطباء).

Beverage

جرعه

نوشیدنی‌ها

سوین آشام (صفت) قدح نوش.

نوشیدنی، مشروب، شربت جذب مایع

نوشیدنی، شربت، غذای اندک. [خوانش: (اِ.)]

آشامیدن
آشامنده (در ترکیب با کلمۀ دیگر): خون‌آشام، دُرد‌آشام، می‌آشام،
(اسم) [قدیمی] نوشیدنی، شربت: همه زرّ و پیروزه بُد جامشان / به روشن‌گلاب اندر آشامشان (فردوسی۲: ۱۷۵)،
(اسم) [قدیمی] قوت، خوراک،

آشامیدنی، نوشیدنی

342