معنی هام دبیریه در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی

هام دبیریه. [دَ] (اِخ) آم دبیره. یکی از خطوط هفتگانه ٔ ایرانیان پیش از اسلام است. حروف الفبای این خط به موجب آثاری که در دست است از خطهای دیگر ایران کمتر بوده و طبق تصریح ابن ندیم سی و سه حرف بوده است، زیرا صداهائی را که دارای مخرج مشترک هستند با یک حرف مینوشتند. مثلاً: برای نوشتن، ءِ، اَ، آ، هَ و خ یک حرف به کار میرفته است این خط را ابن ندیم کتابت الرسائل یا نامه دبیریه ذکر کرده است. هام دبیریه خط اداری و حکومتی و عمومی بوده.ابن ندیم راجع به آن مینویسد: «و هی لسائر اصناف المملکه خلا الملوک ». این خط با بیست وهشت شیوه نوشته میشده و در زمان آذرخور که حمزه ٔ اصفهانی از او نقل کرده است نام بسیاری از آن شیوه ها فراموش شده و فقط چندشیوه از آنها باقی مانده بوده است که عبارتند از:
داد دبیره، برای احکام دادگستری. شهرآمار دبیره، برای حساب های شهر. گنج آمار دبیره، برای حسابهای خزانه. کده آمار دبیره، برای حسابهای کشور. آخور آمار دبیره، برای حسابهای اصطبلهای شاهی. آتشان آمار دبیره، برای حسابهای آتش. روانگان آمار دبیره، برای حسابهای اوقاف. (الفهرست ص 21) (ایران کوده شماره ٔ 8 ص 136).

یکی از خط‌های هفت‌گانۀ ایرانیان پیش از اسلام که خط اداری و حکومتی بوده و احکام و نامه‌های اداری با آن خط نوشته می‌شده، نامۀ دبیریه،