معنی مطران در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی

مطران. [م َ / م ِ](معرب، اِ)بزرگ و مهتر ترسایان و این عربی محض نیست.(منتهی الارب)(از ناظم الاطباء). سرکرده ٔ نصاری و سرگروه و مهتر آنان و گویند مطران اکثر زنجیر بر اندام خود پیچیده دارد.(از غیاث)(از آنندراج). رئیس کهنه و آن مادون بطرک و مافوق اسقف است. ج، مَطارین، مَطارِنَه(دخیل).(از اقرب الموارد). منصبی از مناصب ترسایان در بلاد اسلام، اول بطریق است و پس از آن جاثلیق و پس مطران و پس اسقف و پس قسیس و پس شماس.(یادداشت به خطمرحوم دهخدا). عربی محض نیست.(از المعرب جوالیقی).فروتر از جاثلیق که حاکم ترسایان است در نصرانیت.(السامی). مرتبت دین مسیحیان و مقام او در خراسان به مرو از جانب جاثلیق بوده است.(مفاتیح):
چو زنار قسیس شد سوخته
چلیپای مطران برافروخته.
فردوسی.
نشستنگه سوگواران بدی
بدو در سکوباو مطران بدی.
فردوسی.
سالار بار مطران مه مرد جاثلیق
قسیس باربرنه و ابلیس بدرقه.
سوزنی(یادداشت به خطمرحوم دهخدا).
دبیرستان کنم در هیکل روم
کنم آئین مطران را مطرا.
خاقانی.
ز آه ایشان گه الف چون سوزن عیسی شده
گاه همچون حلقه ٔ زنجیر مطران آمده.
خاقانی.
ماه نو را نیمه ٔ قندیل عیسی یافتند
دجله را پر حلقه ٔ زنجیر مطران دیده اند.
خاقانی.
پس پرده مطرانی آذرپرست
مجاور سر ریسمانی به دست.
سعدی(بوستان).

(مَ) [ع.] (اِ.) پیشوای روحانی ترسایان. ج. مطاربه.

در آیین مسیحی، رئیس کاهنان، بزرگ ترسایان، پیشوای روحانی نصاری، بالاتر از اسقف،

آرشوک، اسقف، خلیفه، کشیش

از ریشه ی پارسی اوستایی و پهلوی میترو پان مهر بان خاقانی دراین سروده: دبیرستان کنم در هیکل روم کنم آیین مطران را مطرا بر آن است که در نیایشگاه روم آیین مهر را زنده گرداند یا به آیین مهر زندگی دوباره بخشاید. (اسم) یکی از درجات روحانیت کلیسای رومی: دبیرستان نهم (کنم) در هیکل روم کنم آیین مطران را مطرا. (خاقانی) جمع: مطارنه مطارین. توضیح دزی در ذیل قوامیس مطران را به آرشوک ترجمه کرده و برخی آنرا درجه ای بین بطریرک و آرشوک دانسته اند.

مِطران، مقام عالی کشیشی (پائین تر از درجه کاردینال یا بطریریک یا اسقف اعظم)، (جمع: مَطارِنَه)،