معنی مره در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی

مره. [م ِ رَ / م ِرْ رَ](پسوند) ظاهراً مزید مؤخر امکنه قرار گیرد: تیمره. سیمره. صیمره. قیمره. رجوع به ماده ٔ بعد شود.

مره.[م َرْ رَ](اِ)(مأخوذ از عربی یا معرب از فارسی) باره. کرت. بار. باره. نوبت. دفعه. کش. پی. راه. سر. این کلمه یا فارسی و یا تعریب از باره ٔ فارسی است. جوالیقی در المعرب(ص 184) آرد: قال ابن قتیبه و ابن درید فی قول العجاج: یوم خراج تخرج السمرجا، أصله بالفارسیه، سه مره، أی استخراج الخراج فی ه ثلاث مرات. و قال اللیث: السمرج، یوم جبایه الخراج. و قال النضر، المسرج، یوم تنقد فیه دراهم الخراج، یقال سمرج له، أی ه أعطه. - انتهی. و صاحب لسان العرب در ردیف شین معجمه گوید: الشمرج، یوم ٌ للعجم یستخرجون فیه الخراج فی ه ثلاث مرات... - انتهی. و در تداول امروزی گویند فلان روزمره ده تومان عایدی دارد. یعنی هر روزه، و در کلمه ٔ صیمره(نام موضعی به بصره و هم بلدی میان دیار جبل و دیار خوزستان) باز این کلمه چون مزید مؤخر آمده است. و در پهلوی موراک به معنی شمار و عدد و مبلغ و مقدار، و سمار به معنی یاد کردن و شمردن آمده است.(یادداشت به خط مرحوم دهخدا):
آزادگی و طمع بهم ناید
من کرده ام آزمون به صد مره.
ناصرخسرو.
آن را که همچو سنگ سر مره روز بدر
در حرب همچو موم شد از بیم ضربتش.
ناصرخسرو.
- مره ای، مرهً. دفعه ای. نوبتی. کره ای. کرتی. یکی. باری.
- بالمره، کاملا. یکبارگی.
- || دفعهً. غفلهً. ناگاه.(ناظم الاطباء). ناگهان. فجاءهً.
|| شماره. شمار. عدد. حساب. حد. تعداد:
در راه نشابور دهی دیدم بس خوب
انگشبه ٔ او را نه عدد بود و نه مره.
رودکی.
|| اندازه. پیمانه.(ناظم الاطباء). || در تداول مردم قزوین، آنجا که بازی را از آن آغازند. مبداء. آغاز بازی.
- سرمره، مبداء. آغازگاه.

مره. [م َ رَه ْ](ع مص) بی سرمه شدن چشم شخص و یا تباه گردیدن آن از بی سرمگی و یا سپید گشتن سرمه جای از گرداگرد چشم و یا ترک گفتن سرمه است بطوری که داخل پلکهای شخص سپید گردد. و نعت آن أمره و مَرهاء و مَرِه باشد.(از منتهی الارب)(از اقرب الموارد).

مره. [م َ رِه ْ](ع ص) نعت است مصدر مَرَه را. رجوع به مَرَه شود. || رجل مره الفؤاد؛ مرد بیماردل.(منتهی الارب)(از اقرب الموارد).

مره. [م ُرْه ْ](ع ص، اِ) ج ِ مَرهاء.(منتهی الارب)(اقرب الموارد). رجوع به مرهاء شود. || ج ِ أمره.(ناظم الاطباء). رجوع به اَمره شود.

(مص م.) یک بار کاری را انجام دادن، (اِ.) یک دفعه، یک مرتبه. [خوانش: (مَ رِّ) [ع. مره]]

بار، دفعه،
شماره، تعداد،

مرا به من

نوعی سبزی صحرایی که خاصیت دارویی دارد

روایت کرده شده