معنی بستانی در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی

بستانی. [ب ُ] (ص نسبی) بوستانی. منسوب به بستان. (ناظم الاطباء) (آنندراج). || باغبان. (ناظم الاطباء). || اهلی، مقابل وحشی و بری و صحرایی: خشخاش بستانی، خشخاش ابیض، خشخاش سپید. کرفس بستانی.

بستانی. [ب ُ] (اِخ) اگوستین (کشیش) او راست: الکواکب السیار که آن را به سال 1906 م. در 312 ص به چاپ رسانیده است. رجوع به معجم المطبوعات شود.

بستانی. [ب ُ] (اِخ) یوسف توما، از مردم لبنان بوده و در قاهره کتابفروشی داشته است. او راست: 1- امثال الغرب و الشرق، مکرر در مصر بچاپ رسیده است. 2- روض الجنان فی تاریخ جبل لبنان. کتاب مختصریست و در اسکندریه بسال 1908 م.در 160 ص به چاپ رسیده است. (از معجم المطبوعات).

بستانی. [ب ُ] (اِخ) یوسف بن عبدالخالق بستانی از روات حدیث است. (منتهی الارب).

بستانی. [ب ُ] (اِخ) یوسف افرام، از نویسندگان روزنامه ٔ مصر است. او راست: تاریخ حرب البلقان الاولی والحرب البلقانیه الثانیه (تاریخ جنگ اول و دوم بالکان) جزء اول دارای چهل تصویر و دو نقشه ٔ جغرافی است چ مطبعهالهلال 1913 و 1914 م. (از معجم المطبوعات).

بستانی.[ب ُ] (اِخ) ودیع. وی از دانشکده ٔ آمریکایی بیروت فارغ التحصیل شد. او راست: 1- البستانی که ترجمه ٔ منتخبی از مجموعه ٔ اشعار عشقی نابغه ٔ معاصر هند «رابندرانات تاگور» است. 2- ثمرهالحیاه، تألیف لرد اوبری از علمای انگلیس که از متن فرانسوی به عربی درآورده است. چ مصر 1910 م. 3- رباعیات عمرالخیام، از نوابغ شعرای ایران که از روی ترجمه ٔ فیتز جرالد انگلیسی با مقابله با ترجمه ٔ هونیولد نیکلا و کارنرو مکارنی به شعر عربی (هفت مصراعی) درآورده است. چ مطبعه ٔ الاَّداب 1912 م. در 142 ص. 4- السعادهوالسلام، تألیف لرد اوبری انگلیسی که به عربی درآورده است، چ مطبعهالمعارف 1910 م. 5- مسرآت الحیاه، تألیف لرد اوبری انگلیسی ترجمه به عربی چ مصر در 205 ص. این کتاب کرت دیگر بقلم خلیل بک ثابت ترجمه شده است. 6- محاسن الطبیعه و عجائب الکون تألیف لرد اوبری انگلیسی ترجمه به عربی چ مصر 1913 م. 7- معنی الحیاه ترجمه از متن انگلیسی چ مصر 1910 م. در 150 ص. (از معجم المطبوعات).

بستانی. [ب ُ] (اِخ) نجیب. وی سومین پسر معلم بطرس بستانی و متولد در بیروت بوده. علوم ادب را نزد پدر و مادر خود آموخت و مقالات سیاسی در روزنامه ٔ الجنه و الجنان نوشت سپس در قاهره به وکالت دادگستری پرداخت. او راست: ذکری و مشاهدات فی الاستانه اسلامبول، چ مصر 1914 م. (از معجم المطبوعات).

بستانی. [ب ُ] (اِخ) میخائیل عید. وی رئیس یکی از محاکم لبنان بوده. او راست: مرجعالطلاب، کتابی است در فقه که در آن مسائل مربوط به معاملات شرعی و فتاوی مشهور را آورده است. چ مطبعه ٔ علمیه بیروت 1914 م. در 717 ص. (از معجم المطبوعات). و رجوع به اعلام زرکلی شود.

بستانی. [ب ُ] (اِخ) عبداﷲ وی استاد لغت عرب در مدرسه ٔ بطریرکیه ومدرسه ٔ حکمت بیروت بوده. او راست: 1- خطاب فی التاریخ العام تألیف بوسویه فرانسوی که آن را بهمکاری شاکرعون ترجمه کرده است. چ بیروت 1882 م. در 336 ص. 2- کتاب النحو، که جزو دوم از کتاب بحث المطالب تألیف مطران جرمانوس فرحات است با اضافاتی بر آن چ. عبدا (لبنان) 1900 م. در 299 ص. 3- تصحیح کتاب الاقتضاب فی ادب الکتاب تألیف ابن سید بطلیوسی. 4- البستان، و آن کتاب لغتی است در دو مجلد بزرگ که مجلد اول آن بسال 1927 م. منتشر شده است. (از معجم المطبوعات).

بستانی. [ب ُ] (اِخ) سلیمان بن خطاربن سلوم نادر بسال 1856 م. در دهکده ٔ بکشتین لبنان متولد شد و بسال 1925 م. درگذشت وی عضو مجلس اعیان قسطنطنیه و بازرس اداره ٔ کل کار بوده. او راست:
1- الیاذه، هومیروس، (ایلیاد همر) به نظم عربی با شرح تاریخی و ادبی و مقدمه ای درباره ٔ شعر و شعرا و ادبیات یونان و عرب چ مطبعهالهلال 1904 م.در 1260 ص.
2- عبری و ذکری، یا تاریخ الدولهالعثمانیه قبل از مشروطه و بعد از آن چ مطبعهالاخبار 1908 م. در 204 ص. (از معجم المطبوعات). و رجوع به اعلام زرکلی شود.

بستانی. [ب ُ] (اِخ) سلیم. (1848- 1884 م.) نخستین فرزند بطرس بستانی است. وی در دهکده ٔ عبیه متولد شد وعلوم عربی را نزد شیخ ناصیف یازجی آموخت و زبانهای ترکی و انگلیسی و فرانسوی را نزد مشهورترین استادان فراگرفت، در سال 1862 م. به سمت ترجمان کنسول ممالک متحده تعیین شد و در کارهای ادبی پدر خود را یاری میکرد بویژه در اداره ٔ امور مدرسه ٔ ملی و نیز در تنظیم دائره المعارف و نوشتن مقالات مهم در مجله ٔ الجنان یار و مددکار وی بود. سپس بشخصه انتشار دو روزنامه، الجنه و الجنان را بعهده گرفت و تعداد بیشماری داستان نوشت. وی به اخلاق خوش و هوش سرشار و علو همت و شهامت نفس و حسن نیت شهرت یافت و به بیماری سکته در دهکده ٔ بوراج در لبنان درگذشت و جنازه اش را تا بیروت مشایعت کردند. او راست: 1- تاریخ فرنساالحدیث، متضمن تاریخ امپراتوری ناپلئون اول تا وفات وی بهمکاری شیخ خطارالدحداح، چ بیروت 1884 م. در 1040 ص. 2- تاریخ ناپلئون بوتابرت فی مصر و سوریا، بنقل از تاریخ فرنساالحدیث چ مطبعه ٔ غرزوزی اسکندریه 1914 م. در 200 ص. (از معجم المطبوعات). و رجوع به الاعلام زرکلی شود.

بستانی. [ب ُ] (اِخ) سعید افندی متوفی 1901 م. او راست: روایه ذات الخدر، که در آن آداب و رسوم مصریان را بشیوه ٔ لطیفی مجسم ساخته است چ اسکندریه 1884 م. (از معجم المطبوعات).

بستانی. [ب ُ] (اِخ) خوری، بطرس. لبنانی مارونی مقیم بیروت، متولد بسال 1879 م. و شاگرد مدرسه ٔ عین ورقه. او راست: 1- آداب المراسله، برای شاگردان مدارس چ بیروت 1912 م. در 174 ص. 2- الرسائل العصریه، مجموعه ای است از نامه ها در موضوعهای عادی در فن ترسل. چ بیروت 1910 م. در 344 ص. 3- روایه داودالملک. چ بیروت 1906م. (از معجم المطبوعات).

بستانی. [ب ُ] (اِخ) بطرس، معلم (1819- 1887 م.) معلم بطرس بن بولس بن عبداﷲبن کرم بن شدیدبن ابی شدیدبن محفوظ بستانی از قریه ٔ دبیه از اقلیم خروب جبل لبنان. تحصیلات خود را در مدرسه ٔ عین ورقه (که مدرسه ٔ بنامی است در لبنان) به پایان آورد و سپس مدتی درآنجا بتدریس پرداخت و بعد به بیروت شد و با مبلغان پروتستانی رفت و آمد کرد و از مذهب ایشان پیروی میکرد. در مدرسه ٔ عبیه که دکتر واندیک آن را تأسیس کرده بود بتدریس پرداخت دوباره به بیروت بازگشت و بسمت ترجمان کنسول امریکا انتخاب شد. و شروع به تألیف و وعظ و خطابه کرد و با عالی سمیت و دکتر واندیک در ترجمه ٔ تورات همکاری کرد. سپس به تألیف قاموس معروف خویش محیطالمحیط پرداخت و در زمره ٔ نام آوران بشمار آمدو بسال 1863 م. در بیروت بتأسیس مدرسه ٔ ملی پرداخت که از دیگر نواحی شام و مصر و اسلامبول و یونان و عراق دانشجویان بدان روی آوردند. آنگاه در آغاز سال 1870 م. مجله ٔ الجنان را که حاوی مقالات مهمی بود دایر کرد. و سپس روزنامه ٔ الجنه را منتشر ساخت و فرزندش سلیم در اداره ٔ امور مدرسه و انتشار دو مجله وی را یاری میکرد وی را تألیفات سودمندیست که در دیگر نواحی دنیا معروف است بویژه دایره المعارف وی، و آن کتاب مهمی است که پس از به پایان رساندن محیطالمحیط به فکر تدوین آن افتاد. سپس نمونه هایی از آن را بنزد خدیومصر، اسماعیل فرستاد و خدیو برای تألیف و چاپ و انتشار این اثر وی را کمک کرد و حکومت مصر نیز برای کمک بچاپ و انتشار کتاب مزبور بر آن شد تا هزار نسخه از آن را بخرد و ضمناً کتابخانه ای حاوی کتابهای مفید در اختیارش گذاشت. مؤلف نمونه ای از فضل و اجتهاد و استادی و ثبات و کوشش در راه دانش بود و در بیروت بسال 1887 م. به مرض سکته درگذشت و خطبا و شعرا در رثاء وی مقالات و اشعار زیادی منتشر ساختند. آثارش عبارتند از: 1- آداب العرب در خطبه، چ بیروت 1859 م. 2- تاریخ ناپلئون اول امپراتور فرانسه چ بیروت 1868 م. در435 ص. 3- دایرهالمعارف، که نخستین دایرهالمعارف علمی است، در هشت جزء: جزء اول، الف - ابوالاملاک چ 1876م. در 792 ص. جزء دوم، ابوامیه - ارجوان چ 1877 م. در 800 ص. جزء سوم، ارحوب - اغمنت چ 1878 م. در 800 ص. جزء چهارم چ اغمید - ایونا چ 1881 م. در 806 ص. جزء پنجم، ایوب - بیوس چ 1882 م. در 784 ص. جزء ششم، تأبط شراً - حرب. چ 1882 م. در 784 ص. که پسرش سلیم آن را بپایان آورد. جزء هفتم، حرب بن ابیه - دمتسق چ 1883 م. در 770 ص. جزء هشتم. دمسیس - روستجق چ 1884م. در 764 ص. سپس مجلدات 9 تا 11 را نجیب و امین بستانی به کمک سلیمان افندی بستانی بپایان رسانیدند.
جزء نهم، رسول - سلیک چ 1887 م. در 762 ص. جزء دهم، سلیسکون - صلاح الدین چ 1898 م. در 759 ص.جزء یازدهم، الصلبه - عثمانیه چ 1900 م. در 755 ص.
4- روضهالتجار فی مبادی مسلک الدفاتر چ بیروت 1851 م. 5- قصه روبنسون کروزن ترجمه به عربی از زبان انگلیسی چ بیروت. 6- قطرالمحیط که مختصر محیطالمحیط است. جزء 2 چ بیروت 1867- 1871 م. 7- کشف الحجاب فی علم الحساب، چ بیروت 1848 م. 317 ص و چ 1887 م. در 414 ص. 8- الکوثر، اعلانی است برای کتاب دائرهالمعارف بمنظور اینکه کتاب را بدین نام بخوانند. چ بیروت 1874 م. در 14 ص. 9- محیط المحیط، در آغاز متذکر میشود مشتمل است برلغاتی که در محیط فیروزآبادی آمده باضافه ٔ لغات بسیاری که آوردن آنها بر وی دشوار بوده است. فراغ از تألیف 1869 م. جزء 2 چ بیروت 1870 م. 10- مصباح الطالب فی بحث المطالب، شرحی است بر بحث المطالب مطران جرمانوس فرحات. چ بیروت 1854 م. در 425 ص. 11- مفتاح المصباح در صرف و نحو، چ بیروت 1868 م. در 316 ص و آن را برای مبتدیان مختصر کرده است. چ 1862 م. در 144 ص.12- الهیئهالاجتماعیه و المقابله بین العوائدالعربیهو الافرنجیه، چ بیروت 1864 م. در 42 ص. (از معجم المطبوعات). و رجوع به اعلام زرکلی، ریحانه الادب و النقود ص 25 شود.

بستانی. [ب ُ] (اِخ) امین (وکیل دادگستری). او راست: مختارات، مشتمل بر رسایل و فصول درباره ٔ اجتماع و قانون و قضا و ادب و سیاست چ مطبعه ٔ الهلال 1919 م. در 248 ص. (از معجم المطبوعات).

باغبان،
(صفت نسبی) مربوط به بستان: گیاهان بستانی،

بوستانی، پالیزبان، جالیزبان، بستانچی، باغبان، گل‌کار

پارسی تازی گشته بوستانی کاشته (صفت) منسوب به بستان بوستانی: گیاه بستانی، باغبان.